بررسی محتوی فنل کل، فلاونوئید کل و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی دو گونه وحشی تمشک Rubus persicus و R. caesius در مراحل مختلف رسیدگی میوه

چکیده آنتی‌اکسیدان‌هابا آزادسازی الکترون‌های منفرد و اتم‌های هیدروژن با تنش اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد مقابله می‌کنند. مطالعات مختلف نشان داده‌اند که ترکیبات فنلی و فلاونوئیدهای موجود در گیاهان می‌توانند خاصیت آنتی‌‌اکسیدانی داشته باشند. در این آزمایش، عملکرد آنتی‌اکسیدانی، محتوی فنل کل و فلاونوئید کل در مراحل مختلف رسیدگی میوه‌ شامل نارس، نیمه‌رسیده و رسیدگی کامل در دو گونه وحشی تمشک Rubus caesius و R. persicus درخردادماه سال 1392 در آزمایشگاه تحقیقاتی پارک علم و فناوری استان آذربایجان شرقی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار مقایسه شدندارزیابی شدند. میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندازه‌گیری‌شده با روش‌های درصد پاک‌سازی رادیکال آزاد DPPH و توانایی احیای یون آهن فریک (FRAP) در مرحله رسیدگی کامل به‌طور معنی‌داری نسبت به مراحل نارس و نیمه‌رسیده در هر دو گونه وحشی تمشک بیشتر بود. فعالیت آنتی‌اکسیدانی اندازه‌گیری‌شده در مراحل مختلف رسیدگی میوه به ‌استثنای رسیدگی کامل در گونه R. caesius بیشتر از R. persicusبود. به‌طور مشابه محتوی فنل کل در مراحل مختلف رسیدگی میوه تفاوت معنی‌داری نشان داد به‌طوری‌که مرحله رسیدگی کامل، محتوی فنل کل بالاتری نسبت به سایر مراحل نشان داد. محتوی فلاونوئید کل در مرحله رسیدگی میوه در گونه R. persicusبیشتر از مرحله نارس و نیمه‌رسیده بود ولی این ترکیب در گونه R. caesius در مراحل رسیدگی کامل و نیمه‌رسیده تفاوت معنی‌داری نشان نداد. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که مرحله رسیدگی کامل میوه محتوی فنلی و فلاونوئیدی بالاتری نسبت به مراحل نارس و نیمه‌رسیده دارد که با الگوی تفاوت فعالیت آنتی‌اکسیدانی در بین مراحل رسیدگی مختلف مطابقت دارد. به‌طور مشابه گونه R. caesius با محتوی فنل کل و فلاونوئید کل بیشتر نسبت به گونه R. persicus، فعالیت آنتی‌اکسیدانی بیشتری نیز نشان می‌دهد.